Bộ trưởng Bộ Lao động - thương binh và xã hội trả lời phỏng vấn Tuổi Trẻ Online trưa 20-3 - Ảnh: TỐNG GIÁP.
Trao đổi với Tuổi Trẻ Online trưa 20-3, Bộ trưởng Bộ Lao động - thương binh và xã hội (LĐ-TB&XH) Đào Ngọc Dung cho biết cơ quan này đã trình Thủ tướng đề án hỗ trợ doanh nghiệp, người lao động bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19 với 6 nhóm chính sách hỗ trợ.
Tạm dừng đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) là 1 trong 6 nhóm giải pháp mà Bộ LĐ-TB&XH đã trình Thủ tướng ngày 18-3.
Theo Bộ trưởng Đào Ngọc Dung, do dịch bệnh COVID-19 đến lúc này đã có trên 15% số doanh nghiệp phải cắt giảm quy mô sản xuất (con số này của tháng 2-2020 là 10%). Doanh nghiệp giảm quy mô dẫn đến số lượng lao động mất việc, giãn việc ngày mỗi tăng.
Chỉ tính riêng trong tháng 2-2020, số người thất nghiệp đến nộp hồ sơ để hưởng bảo hiểm thất nghiệp là trên 47.000 người, tăng 60% so với tháng 01-2020 (30.000 người) và tăng 70% so với cùng kỳ năm ngoái (gần 28.000 người)…
Trước những khó khăn của doanh nghiệp, người lao động, thực hiện chỉ thị của Thủ tướng, Bộ LĐ-TB&XH đã có đề án với 6 nhóm chính sách nhằm hỗ trợ cho doanh nghiệp và người lao động.
Cụ thể, nhóm giải pháp thứ nhất là chính sách BHXH. Bộ đề xuất tạm dừng đóng quỹ bảo hiểm hưu trí, tử tuất. Trước mắt tập trung hai nhóm đối tượng cụ thể là người lao động bị ngừng việc, thôi việc và đối tượng thứ hai là doanh nghiệp có trên 50% lao động phải nghỉ việc, giãn việc, doanh nghiệp bị ảnh hưởng do COVID-19 từ 50% trở lên.
"Trong điều kiện hiện nay, bộ đề xuất với Chính phủ và Thường vụ Quốc hội mở rộng đối tượng này theo hướng không chỉ phần trăm số lượng lao động bị ảnh hưởng. Theo đó, sẽ không khống chế tỉ lệ 50% đối với doanh nghiệp mà việc này áp dụng cho mọi doanh nghiệp, kể cả doanh nghiệp bị ảnh hưởng 10% chứ không riêng doanh nghiệp bị ảnh hưởng 50%. Thời hạn áp dụng tạm dừng đóng BHXH theo chúng tôi là từ tháng 3 đến hết tháng 12-2020" - Bộ trưởng Đào Ngọc Dung giải thích.
Theo Bộ trưởng Đào Ngọc Dung, với tác động, đề xuất như trên, ước tính sẽ có khoảng 1,5 triệu đến 3 triệu người được hưởng lợi từ chính sách này; và 150.000 - 200.000 doanh nghiệp với kinh phí từ 25.000 - 49.000 tỉ đồng.
Bộ trưởng Bộ LĐ-TB&XH cũng cho biết quan điểm của bộ là tạo điều kiện cho tất cả các doanh nghiệp, người lao động được tạm dừng đóng bảo hiểm thất nghiệp từ tháng 3 đến hết tháng 12-2020. "Đây là chủ trương rất lớn, chúng ta có khoảng 10,4 triệu người tham gia bảo hiểm thất nghiệp, như vậy số tiền tạm ngừng đóng là 12.800 tỉ đồng."
Bộ trưởng Bộ LĐ-TB&XH Đào Ngọc Dung đi kiểm tra công tác phòng chống dịch COVID-19 tại Công ty điện tử Samsung tại Thái Nguyên ngày 12-2 - Ảnh: ĐỨC BÌNH
Nhóm giải pháp thứ hai là tập trung miễn đóng hoàn toàn bảo hiểm thất nghiệp cho người bị mất việc, ngừng việc do tác động của COVID-19, thời gian tính toán cũng từ tháng 3 đến hết tháng 12-2020.
Nhóm giải pháp thứ ba, có thể nói đây là thời cơ để sử dụng kết dư của quỹ bảo hiểm thất nghiệp. Quỹ này sẽ sử dụng cho việc đào tạo, nâng cao trình độ, kỹ năng, tay nghề của người lao động; hỗ trợ cho doanh nghiệp và người lao động để giữ chân người lao động, đồng thời đào tạo nâng cao trình độ nghiệp vụ, để khi tình hình ổn định thì người lao động quay trở lại làm việc.
Nhóm giải pháp thứ tư, hỗ trợ doanh nghiệp khó khăn, tập trung hai việc: doanh nghiệp được hỗ trợ tiền để trả lương trong trường hợp người lao động ngừng việc tạm thời, mục tiêu là để giữ chân người lao động, tạo điều kiện để doanh nghiệp ổn định.
Việc thứ hai có tính chất dài hơi hơn là đề xuất nhà nước cho doanh nghiệp vay để trả lương, bảo hiểm, chi trợ cấp cho người lao động trong trường hợp mà người lao động phải thôi việc, mất việc. Ở đây, nhà nước hỗ trợ cho vay nhưng không tính lãi, khi doanh nghiệp ổn định trở lại thì doanh nghiệp có trách nhiệm trả lại số tiền này.
Nhóm giải pháp thứ năm là chính sách tín dụng với người lao động, doanh nghiệp vừa và nhỏ, tổ hợp tác, hợp tác xã... Đây là chính sách đề nghị cho các loại hình này được vay vốn sản xuất, phục hồi sản xuất, hỗ trợ tìm nguyên liệu, vật liệu phụ liệu mới để tiếp tục tái tạo sản xuất, với lãi suất bằng 50% lãi suất cho vay đối với hộ nghèo, tức vào khoảng 3,96%.
Cuối cùng, nhóm giải pháp thứ sáu theo đề xuất của nhiều nghiệp đoàn, tập đoàn, Bộ LĐ-TB&XH đã bàn với Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam có chính sách tạm hoãn đóng quỹ công đoàn cho các doanh nghiệp theo lộ trình phù hợp trong từng giai đoạn.